Қытайдың жібек мата, ертедегі Қытайда пайда болған белгілі бір мата түрі. Өзі жұмсақ әрі әдемі болғандықтан, оған қызығушылық танытқан адамдар ағыны келіп қатылатын. Қытай халқы мыңдаған жылдар бойы жібек шығарып келеді – және қазіргі таңда да ол ұнатылып жүр. Тез арада Қытайдың жібегі туралы тарихи мәліметтерге назар салайық!
Қытайдың жібегі ертеден белгілі. Халық аңыздарының бірінде жібегін тапқан адам ретінде Си Лин Ши императрицасы атап көрсетіледі. Бір күні ол өз шәйіндегі жібекте түтін құрттың кокон тауып алады. Коконды ашқан кезде ол оның ішінде жібек жіп табады. Осы оқиғадан бастап Қытайда жібек жасалуы басталды.
Жібек әлі де дәстүрлі әдістермен жасалып жатыр, бұл әдістер ұрпақтан ұрпаққа беріліп келеді. Сучжоу қаласында орналасқан Сучжоу Еса Силк жоғары сапалы жібек шығарады. Орта аймақтағы адамдар құрттарды өсіреді, олардың кокондарын жинайды және жіңішке мата үшін жіптерді шегінеді.
Халық қытай жібегін ұнататын бір себеп – оның әсем өрнегінде. Айрықша қытай өрнектеріне әдетте дракондар, құс феникс, гүлдер жатады. Бұл өрнектер жібектің әсемдігін арттырады.
Қытайдың құрт жібі туралы аңызы жібек құртынан басталады. Жібек құрттары – қорғаныс ретінде жібекті кокондар жасайтын кішігірім жылқылар. Жібек жіптері коконнан арнайы құрылғыларда алынып, одан әрі жіпке иіледі, содан кейін мата тоқу үшін пайдаланылады.
Қытайда жібек байлық пен әлеуметтік деңгейдің көрсеткіші болып табылады. Халық жетілдірілген жібек киімдерді пайдаланып, өз жетістіктері мен сәннің көрінісін көрсетіп тұрды. Қазіргі таңда жібек әлі де үйлену мен мерекелер сияқты ерекше жағдайларда киетін жоғары сапалы киімдерде пайдаланылуда.
Қытай жібегі өзінің әкелінген жолдары бойынша ежелгі сауда жолдары арқылы 200 жыл бұрын ғана емес, Меконг өзенінің бастауына дейінгі шығыс және Парсыға дейінгі батыс бағыттарына дейін жеткізіліп, Римге әкелінген. Саудагерлер жібекті әдемілігі мен сиректігі үшін іздей бастады.